Watt, volt en hertz – wat is wat eigenlijk?

Watt, volt en hertz zijn veelgebruikte termen die de meeste mensen wel herkennen, maar niet altijd precies begrijpen. Als je bijvoorbeeld een lamp koopt, kom je deze drie termen vaak tegen in de productspecificaties. Maar wat betekenen ze eigenlijk? Hier is een korte gids om je technische kennis op te frissen.

Of je nu een plafondlamp, vloerlamp, wandlamp of bureaulamp koopt, er zijn bepaalde termen die steeds terugkomen in de beschrijving. Hier bespreken we drie veelvoorkomende begrippen die te maken hebben met elektriciteit: watt, volt en hertz.

Welke wattage voor een lamp? Elektrisch vermogen

Watt is de meeteenheid voor elektrisch vermogen en geeft aan hoeveel energie een apparaat verbruikt. Een watt-aanduiding kan daarom worden gebruikt om te berekenen hoeveel je lamp per 1.000 uur zal kosten. Een kilowattuur kost gemiddeld ongeveer €0,14. Een lamp van 46 W kost je dus ongeveer €6,44 per 1.000 uur (46 × 0,14 = 6,44).

Volt (V) meet elektrische spanning

Volt is de meeteenheid voor elektrische spanning. De spanning hangt af van de verdeling van het aantal elektronen (die bewegen) en de atomen (die elektronen opnemen) in een elektrisch circuit.

Hoe hoger de spanning, hoe hoger de stroom

De aanduiding V geeft aan welke spanning een lamp aankan. In Nederland hebben standaard stopcontacten een netspanning van 230 volt. Als je een lamp in een wand- of plafondstopcontact wilt aansluiten, moet de lamp een spanning van ongeveer 230 V of hoger aankunnen om schade te voorkomen.

Hertz (Hz) meet flikkerfrequentie

Hertz geeft de frequentie aan en staat voor het aantal keren per seconde dat de stroomrichting verandert. Om dit beter te begrijpen, moeten we eerst de termen "gelijkstroom" en "wisselstroom" verduidelijken.

• Gelijkstroom (DC) betekent dat de stroom altijd in dezelfde richting beweegt, van een pluspool naar een minpool, zoals in een batterij.
• Wisselstroom (AC) betekent dat de stroom heen en weer beweegt tussen een neutrale draad en een draad die afwisselend fungeert als plus- en minpool. Deze constructie wordt gebruikt in gewone stopcontacten.

Hertz heeft dus te maken met wisselstroom

In Nederland hebben stopcontacten een frequentie van 50 Hz, wat betekent dat de stroomrichting 50 keer per seconde verandert. Elke verandering houdt in dat de stroom kort stopt, waardoor hertz kan worden gezien als een maat voor de flikkerfrequentie. Een flikkering van 50 Hz is echter zo snel dat we geen onderbrekingen in het licht waarnemen. Als een lamp gemarkeerd is met Hz, betekent dit dat hij alleen met wisselstroom werkt en niet met gelijkstroom.

Bij DPJ Workspace vind je verlichting in alle soorten en maten, zoals bureaulampen, plafondlampen, vloerlampen en nog veel meer.